عجیب ترین آداب و رسوم چهارشنبه سوری چیست؟

چهارشنبه سوری یکی از کهن­ترین جشن­های ایرانی است که ریشه در ایران باستان دارد. البته این جشن در دوران هخامنشیان یک هفته به طول می­انجامید و آداب و رسوم آن با امروز بسیار متفاوت بود. زیرا به دلیل تقدس آتش در دین زرتشت، ایرانیان باستان اصلا از روی آن نمی­ پریدند. آنها معتقد بودند که شعله­ های آتش بدی­ها و پلیدی­ها را از بین می­برد و محیط زندگیشان را پاکیزه می کند.

چهارشنبه­ سوری پس از اسلام

اما پس از ورود اسلام به ایران، جشن سور (آتش) تنها به یک روز محدود شد. زیرا اعراب چهارشنبه­ها را شوم می­دانستند و آداب خاصی را برای رفع نحسی این روز اجرا می­کردند. علاوه برآن مختار ثقفی و یارانش، در آخرین چهارشنبه سال 66 هجری قمری برای خون خواهی امام حسین برعلیه یزید قیام کردند. بنابر نوشته برخی از متون تاریخی، هنگامی که مختار توانست یزید را بکشد، بر پشت بام خانه خود آتشی به نشانه پیروزی برافروخت. بعد از این واقعه، آتش افروزی به رسم اصلی چهارشنبه سوری درمیان ایرانیان تبدیل شد و تاکنون نیز ادامه دارد. اما اولین کسی که پریدن از روی آتش را به تقلید از فرانسویان درمیان مردم ایران رواج داد، ناصرالدین شاه قاجار بود.

 اگرچه در حال حاضر آتش بازی مهیج ترین رسم چهارشنبه سوری به شمار می­رود، اما این جشن آداب و رسوم جذاب دیگری نظیر دور هم جمع شدن و قاشق زنی نیز دارد. البته هریک از شهر­های ایران سه شنبه آخر سال را به شیوه متفاوتی جشن می­ گیرند که دانستن آن خالی از لطف نیست. ما نیز به بهانه نزدیک شدن به چهارشنبه سوری، تصمیم گرفتیم شما را با عجیب ترین آداب و رسوم این شب آشنا کنیم. پس با ما همراه شوید.

پریدن از روی رودخانه در اردبیل

چهارشنبه سوری در استان زیبای اردبیل حال و هوای متفاوتی دارد. چون مردم این شهر علاوه بر پریدن از روی آتش،درآخرین چهارشنبه سال از روی آب رودخانه نیز می­پرند. به این شکل که آنها در این روز به نزدیک ترین نهر نزدیک خانه خود می­روند و هفت مرتبه از روی آن می­پرند. همچنین جوان­ترها باید لنگه کفش کهنه خود را به همراه سنگریزه در آب بیندازند تا رکود و سستی را در سال جدید از خود دور کنند. این مراسم که نواوستی نامیده می­شود، معمولا بر رودخانه بالیقلی چای انجام می­شود.

فالگیری با انگشتر

رسم اوزوگ آتدی، یکی دیگر از رسم­های عجیب آخرین سه شنبه سال است که تنها به اردبیل تعلق دارد. در این سنت بانوان فامیل، دور یکدیگر جمع می­شوند و انگشتر­های خود را درون تشت آب می اندازند. سپس مسن ترین بانو روی تشت را با دستمال قرمز می­پوشاند و درحین زمزمه اشعارحافظ، انگشترها را از درون تشت برمی­دارد. البته این اشعار متفاوت هستند و شعر خوانده شده سرنوشت صاحب انگشتر را در سال جدید تعیین می­کند. همچنین اردبیلی­ها در این شب غذای مخصوصی به نام سودوپلو(ترکیبی از برنج،شیروماهی)می­پزند که طعم بسیار دلچسبی دارد.

سه شنبه آخرسال، بهترین زمان برای سفر به اردبیل

دریاچه بالیقلی چای یکی از دیدنی­ترین جاذبه­های طبیعی اردبیل به حساب می­آید که دقیقا از وسط شهرعبور می­کند. بنابراین شما با سفر به اردبیل در روزهای پایانی سال، فرصت شرکت در جشن چهارشنبه­سوری اردبیلی­ها را خواهید داشت. البته باتوجه به برخورداری این استان از جاذبه­های گردشگری طبیعی، آب و هوای معتدل در فصل بهار، نوروز نیز یکی از بهترین ایام برای سفر به خطه اردبیل محسوب می­شود. بنابراین برای سفر به این شهر در ایام نوروز، هرچه زودتر بلیط تهران اردبیل خود را از سایت­های معتبر مانند تیک بان رزرو کنید.

بخت گشایی با گره زدن لباس در زنجان

ازآنجایی که ازدواج درفرهنگ ترک­ها اهمیت بسیاری دارد،زنجانی­ها درشب چهارشنبه سوری آیین بخت گشایی برگزار می­کنند. آنها در این آیین، دختران دم بخت را به آب انبار می­فرستند و هفت گره بر لباس آنها می­زنند.سپس یک پسر نابالغ باید این گره­ها را بازکند تا گره بخت آن دختر گشوده شود. همچنین زنان نازا در این شب یک قطعه چوب کبریت در داخل گهواره می­اندازند تا درسال آینده بچه دار بشوند. همچنین آنها در این شب خورشت مخصوصی به نام شش انداز(متشکل از روغن،پیاز،خرما،کشمش،گردو و تخم مرغ) درست می­کنند که در کنار پلو زعفرانی سرو می­شود.

گدایی در شیراز

شیراز یکی از دیدنی­ترین شهر­های ایران به شمار می­رود که جاذبه­های گردشگری بی شماری دارد. جشن سه شنبه آخر سال نیز یکی از جاذبه­های فرهنگی این شهر است که قطعا شما را شگفت زده خواهدکرد. آنها در این شب، دور آتش جمع می­شوند و فال دوره (فال حافظ) می­گیرند. دختران دم بخت نیز در آخرین سه شنبه سال هنگام غروب به زیارت حرم شاهچراغ می­روند تا بختشان باز شود. البته در گذشته، دخترهای شیرازی در چنین شبی، در حوض سعدیه آب تنی می­کردند تا در سال جدید از بیماری در امان بمانند. همچنین بانوان شیرازی در شب چهارشنبه سوری، آش مخصوصی به نام آبوردا می­پزند که مواد اولیه آن حتما باید از طریق گدایی فراهم شود. بنابراین ما به شما پیشنهاد می­کنیم که پیش از سفر به شیراز در هفته­های آخر سال، حسابی گدایی را تمرین کنید.

فال گوش ایستادن

شاهچراغ یکی از زیباترین آثار باستانی شیراز است که در شب آخرین سه شنبه سال حال و هوای عجیبی دارد. زیرا زنان در این شب، با چادر­های رنگی در گوشه و کنار صحن حرم شاهچراغ فالگوش می­ایستند و در زیر منبر مسجد جامع به صورت دسته جمعی حلوا می­پزند. همچنین مادران حاجت­مند، نخ ابریشم هفت رنگی را به ضریح گره می­زنند تا حاجتشان برآورده شود.

آنهایی که حاجتشان نیز برآورده شده، در بین زائرین آجیل مشکل گشا (متشکل از شمش، نخودچی، مغز بادام، مغز گردو، انجیر، مویز، توت خشک، کنجد بوداده، شاهدانه، گندم برشته، برنجک، خرما و برگ زردآلو) پخش می­کنند. علاوه برآن، بوی بهار در واپسین روز­های اسفند در شیراز مشام شما می­پیچد و حال وهوای نوروزی این شهر شما را سرمست خواهد کرد. علاوه برآن قیمت هتل­ها و بلیط هواپیما­ شیراز در این زمان از تعطیلات نوروز کمتراست. اما اگر می­خواهید در نوروز 1402 به سمت شیراز پرواز کنید، تیک بان با ارائه بلیط هواپیما مناسب­ترین قیمت­ها در خدمت شماست.

با توجه به پهناور بودن ایران، آداب و رسوم دیگری نیز درسایر مناطق کشور به مناسبت چهارشنبه سوری برگزار می­شود که حضور در آنها لبخند را بر لب­های شما می­آورد. بنابراین تنها ایرانی بودن برای خاطره انگیز کردن این شب خاص کافیست.

۱

۲

۳

۴

۵

میانگین امتیازات ۵ از ۵

از مجموع ۱ رای